खूप मोठ्या कंटाळ्यानंतर....

पूर्वी इतर गोष्टींचा कंटाळा आला की ब्लॉग लिहायचे. आता ब्लॉग लिहायचाच कंटाळा येतोय, त्याला काय करू? काही जणांनी इथे चौकशी केली, मेलमधून विचारलं, फोनवरही विषय काढला.... खरं म्हणजे लिहीण्यासारखं काही नव्हतं असंही नाही. खूप interesting गोष्टी घडत होत्या, वाचनात आल्या होत्या, नवीन काही काही विषय पण सुचत होते. पण आता summer मध्ये ब्रेक मिळालाय... ब्लॉगबिग लिहीत बसले तर तास न तास चॅटिंग करणे, फोनवर गप्पा मारणे, संध्याकाळी Quad वर फिरायला म्हणून जाणे आणि तिथे दोन तास गप्पा कुटत बसणे, रात्री जागून फालतू सिनेमे बघणे असे इतर महत्त्वाचे उद्योग कोण करणार? पण परवा "खूप दिवसात काही लिहीलं नाहीस. सध्या बिझी नाहीस, निवांत आहेस म्हणतेस मग लिहायला काय होतं?" म्हणून आईचं (पंधरा मिनीट टाईप केल्यावर चार ओळींच) मेल आलं. आई हाडाची शिक्षिका! ती हजारो मैल दूर असली तरी आता नाही लिहीलं तर पाठीत धपाटा बसेल की काय असं वाटलं आणि घाबरून लिहायला बसले.

बरेच दिवस इतरांचे ब्लॉगही चाळले नव्हते. आज चाळले असता "लिहायचंय पण लिहायला घेतलं की सुचत नाही" हा सध्याचा hot topic दिसला. म्हटलं आपल्याकडे तरी कुठे काही विषय आहे सध्या लिहायला? जे विषय गेल्या दोन महिन्यात ’येऊन’ गेले ते आता जुने झालेत. नियमीत आणि प्रसंगानुरूप लिहीणाऱ्यांचं मला फारच कौतुक वाटतं. म्हणजे महिला दिन आला की त्यावर एक विचार करायला लावणारं, अर्थपूर्ण पोस्ट. एक मे ला महाराष्ट्र दिनानिमित्त पोस्ट. किंवा मग नवीन काही घडलं, कुठे जाऊन आले, नवा सिनेमा पाहिला, पुस्तक वाचलं, तर लगेच ब्लॉगवर अपडेट! इथं म्हणजे जेव्हा काही घडतं तेव्हा इतकं सगळं एकदम घडतं की श्वास घ्यायलाही फुरसत नसते. जेव्हा फुरसत मिळते तेव्हा एकतर काही घडत नसतं, सुचत नसतं, नाहीतर मग perpetual कंटाळा आणि आळस आहेच! या स्प्रिंगमध्ये एक आख्खा दिवस कॅम्पसमध्ये वेगवेगळ्या ठिकाणी फिरून फुलांचे सुंदर फोटो काढले. त्याचं एक छानसं कोलाज करून इथे टाकू म्हणेपर्यंत सेमेस्टर नाकातोंडाशी आली, आणि ती संपेपर्यंत रखरखित उन्हाळा चालू झालेला. आता ते फोटो इथे येईपर्यंत बहुधा फॉल कलर्सचे फोटो काढायची वेळ होणार. आमचं आपलं नेहमीच वरातीमागून घोडं! :) असो. I digress. तर, जे विषय गेल्या दोन महिन्यात ’येऊन’ गेले ते आता जुने झालेत. त्यावर पुन्हा विचार करायची इच्छा नाही. लिहायची तर मुळीच नाही. पण मग कुठल्यातरी एका विषयाला (वेठीस) धरूनच लिहीलं पाहिजे असा नियम थोडाच आहे? भलतंच! मध्ये कुणाच्यातरी इंग्रजी ब्लॉगवर वाचलं होतं: Putting down useless words on paper was the besetting sin of the 20th century; putting them online is that of the 21st.I believe this is the only justification for my blog. त्या व्यक्तीची परवानगी घेऊन हे वाक्य माझ्या ब्लॉगच्या description मध्ये टाकीन म्हणत्येय :)

दर सेमेस्टरप्रमाणेच याही वेळी परीक्षेनंतर "आपण अजून जीवंत कसे?" हा प्रश्न पुन्हा एकदा नव्याने पडला. एकंदर सेमेस्टरच खडतर. त्यात हा course माझा major असल्याने काहीही करून 'A' मिळायलाच हवा, हे प्रेशर! मिड-सेम मध्ये मला बरे मार्क्स असले तरी इतर grad students ना खूप कमी आहेत, undergrads चं average grads पेक्षा खूपच जास्त आहे म्हणून मास्तर वैतागले... पार डोळ्यातून (माझ्या!) पाणी येईपर्यंत सगळ्या grad students ना सामुदायिक झापण्याचा सोहळा झाला! त्यांचं झापून झाल्या झाल्या मी ऑफिसम्ध्ये जाऊन सगळे जुने पेपर्स, Quizzes, Homeworks वगैरे काढून माझी आतापर्यंतची ग्रेड calculate केली, तर तशी काही वाईट नव्हती. ते सगळं त्यांना दाखवायला घेऊन गेले तर म्हणे, "तुझं ठीक आहे. You are doing good. उलट तुझ्यामुळेच class average जरातरी वर गेलं. बाकीच्यांचा performance अगदीच poor आहे, तेव्हा मी जे बोललो ते त्यांच्यासाठी होतं!" घ्या... हे त्या वेळी बोलून "तू गेलीस तरी चालेल" असं सांगितलं असतं तर बिघडलं असतं? मला कशाला अर्धा तास दीड पायावर उभं राहून ते टोचून टोचून बोलणं सहन करायला लावलंत? आपण safe आहोत, आणि आपला performance तसा satisfactory आहे असा जरा कुठे दिलासा वाटेस्तोवर, "पण मागच्या lab assignment मधलं तुझं काम तितकंसं आवडलं नाही. चार आठवडे दिले होते त्यावर काम करायला. त्या मानाने सफाईदारपणा नव्हता. तुम्हा grad students कडून जास्त अपेक्षा असतात." - हे वाक्य आलंच पाठोपाठ! जणू काही चार आठवडे मी बाकीचे कोर्सेस, परीक्षा, नोकरी, होमवर्क्स, इतर असाईनमेंट्स सोडून मी याच एका असाईनमेंट वर काम करत होते. आणि इतरांनी ती धड पूर्णही केली नव्हती हे पाहता, माझं काम तसं बऱयापैकी होतं. पण हे लक्षात घेतील, तर ते मास्तर कसले! लगेच "आता टर्म पेपर तरी नीट लिहा" ही प्रेमळ सूचना आलीच. मग दर दोन दिवसांनी "हे पण include कर" , "त्याचाही उल्लेख कर," " अमुक एका कन्सेप्टबद्दल वाचायला आवडेल" असं मेल हमखास यायच. अहो सात पानी पेपरमध्ये काय काय हवं तुम्हाला? या पेपर वर दिवसरात्र काम करून शेवटी त्यातही दोनशेपैकी एकशेसत्तरच :-( बरं, कुठेही लाल खुणा नाहीत, चुका दाखवलेल्या नाहीत. विचारलं तर म्हणे, "बाकी पेपर उत्तम आहे, पण काही काही ठिकाणी references मधल्या गोष्टी जशाच्या तशा उतरल्या आहेत. मग मी refernces च वाचीन ना, तुझा पेपर कशाला वाचू?" आता मी लिहीलेला पेपर हा इतरांनी केलेल्या कामाचा survey आहे, त्यामुळे काही काही ठिकाणी त्यांचे उल्लेख जसेच्या तसे वापरणं गरजेचं आहे... शिवाय ते cite केले आहेतच की... पण नाही! माझा उतरलेला चेहरा पाहून म्हणे, "Welcome to the world of research!" आपणही सतत कुणीतरी डोक्यावर बसणारं असल्याशिवाय स्वतःला पूर्णपणे झोकून देऊन काम करत नाही, bare minimum efforts घेतो फक्त, आळशीपणा करतो, ही स्वत:ची वैशिष्ट्य माहित असल्याने हा मास्तर आपल्यासाठी पर्फेक्ट आहे, आपण याच्याकडे बरंच काही शिकणार, असं आता सेम संपल्यावर वाटतंय! असो. एवढं करून त्या कोर्समध्ये 'A' मिळाला... गंगेत घोडं न्हालं, हे सांगायचंच राहिलं!

सेम संपल्यावर ऑफिसमधली कामं भराभर उरकून Atlanta ला (चुलत) भावाकडे पळ काढला. तिथून मग साऊथ कॅरोलिनाला vacation साठी... beach वर! खूप वर्षांनी अशी मोठी vacation मिळाली. भावाच्या आणि वहिनीच्या दांडग्या उत्साहामुळे ट्रिपच्या तयारीपासून प्रत्येक गोष्ट एंजॉय केली. काही काही लोक कायम उत्साही आणि प्रसन्न असतात... त्यांच्या अवतीभवती असण्यानेच आपल्यालाही प्रसन्न वाटायला लागतं. कुठे कुठे जायचं, काय काय बघायचं, काय काय करायचं, काय काय खायचं (हे महत्त्वाचं!), हॉटेल बुकिंग्ज, driving directions, बरोबर काय काय न्यायचं, गाडीत ऐकायला कुठली गाणी हवीत अश्या अत्यंत critical गोष्टींची तयारी आणि त्यावर चर्चा करण्यातच दोन दिवस गेले. मृणालचा म्हणजे माझ्या वहिनीचा उत्साह तर वाखाणण्याजोगा... कुठल्या दिवशी, कुठे जाताना कुठले कपडे घालयचे इथपासून तयारी आणि प्लॅनिंग. मग क्लॉजेटमध्ये मनासारखे कपडे नसल्याने (नसायचेच!) आम्ही दोघींनी जाउन टीशर्ट्स, शॉर्ट्स, स्विमसूट, टोप्या, बीच टॉवेल अशी थोऽऽडीशी शॉपिंग्सुद्धा केली. मग तो सगळा पसारा मांडून तिचं ते बॅग भरणं... अशी काही वातावरण निर्मीती करते की बस्स! ट्रिप छान झाली हे वेगळं सांगायला नकोच. जवळ जवळ पाच-सहा वर्षांनी परत समुद्र पाहिला मी. शेवटचा बहुधा गुहागर-वेळणेश्वरचा पाहिला असेल अकरावीत असताना. प्रत्येक वेळी समुद्रकिनारी गेलं, की क्षितीजापर्यंत विस्तारलेलं ते पाणीच पाणी पाहून एक आदरयुक्त म्हणतात तशी भिती मनात आपोआप दाटून येते. पाण्यात पायदेखिल भिजवण्यापूर्वी समोर त्याच्या विराट अस्तित्वाची कल्पना येऊन अंगावर शहारा येतो. पाण्यात डुंबत लाटांशी खेळण्याइतकं comfortable व्हायला अंमळ वेळच लागतो.

Vacation संपवून अलाबामाला परत आले तर त्या embedded च्या कोर्समधली माझी जेनिफर नामक समदु:खी मैत्रीण क्रूझवरून परत आलेली. जेनीफर हे एक असंच कायम चैतन्याने सळसळणारं वगैरे उत्साही व्यक्तिमत्त्व. जोरात, खळाळून हसणं, तितकंच पटकन रडूही येणं, सतत बडबड-बडबड करणं... जेन नसली की लॅबमध्ये अगदी सामसूम वाटते. माझ्यावर भयंकर जीव टाकते ही जेन... मला कधी घरची आठवण वगैरे येतीये असं मूडवरून वाटलं, तर "You need a mommy hug?" म्हणत माझी प्रेमळ Mommy होते! :) सेमेस्टरच्या शेवटी परीक्षेच्या आणि सबमिशनच्या टेन्शनमध्ये लोक रात्रीचा दिवस करून काम करत असतानादेखिल परीक्षा संपल्यावर जेन तिच्या बॉयफ्रेंडबरोबर क्रूझला जाणार आहे, हे आख्ख्या डिपार्टमेंटला ठाऊक होतं. क्रूझवरच्या Formal Dinner साठी आईबरोबर खास बर्मिंगहॅमला जाउन आणलेला ड्रेसही मला उत्साहाने दाखवण्यात आला होता. त्याच्यावर कुठले शूज चांगले दिसतील यावर माझं मोलाचं मत घेण्यात आलं होतं॒! "कशी झाली क्रूझ?" म्हणून विचारायला फोन केला तर मॅडम एकदम खुशीत! "He proposed to me while we were on the cruise. We are now engaged!" मग मला काम बिम सगळं सोडून कॉफीसाठी बोलावण्यात आलं. आता गेली तीन वर्ष तो तुझा बॉयफ्रेंड आहे आणि हे सगळ्या जगाला माहित आहे म्हटल्यावर पुढे मागे तू त्याच्याशीच लग्न करणार हे गृहीतच नाही का बाळे? मग हे प्रपोज करण्याचं आणि एंगेज्ड होण्याचं एवढं काय अप्रूप? या गोऱ्या लोकांचं गणित मला कधी कळायचं नाही. असो. मग तासभर तिच्याबरोबर बसून त्याने कसं तिला चांदण्या रात्री डेकवर प्रपोज केलं, मग तिच्या डोळ्यांत आनंदाने पाणी वगैरे आलं ही स्टोरी ऐकली, तिच्या diamond studded in platinum अंगठीचं कौतुक केलं, त्यांचे फोटो पाहिले आणि जेनीफरच्या डोळ्यांतलं, ओठांवरचं हसूही पाहून घेतलं. खरंच, कायम हसत असली तरी इतकी आनंदात कधीच दिसली नव्हती नाही आपल्याला ही? ’प्रेम माणसाला सुंदर बनवतं’ असं कुठेतरी वाचलं होतं. त्या दिवशी जेनकडे पाहून तेव्हा BS वाटलेलं ते वाक्य १००% पटलं.

सध्या मी अचानक एकदम श्रीमंत झाले आहे. Atlanta ला गेले तेव्हा तिथल्या एका पब्लिक लायब्ररीत जुन्या पुस्तकांचा सेल होता. तिथनं साधारण दोन डझन पुस्तकं उचलली. Barns and Noble चं एक गिफ्ट कार्ड होतं त्यातून Pursuit of Happyness आणि रिचर्ड बाखचं Illusions घेतलंय. कॅलीफोर्नियात राहणाऱ्या एका मैत्रीणीने चार-पाच मराठी पुस्तकं पाठवली आहेत. शिवाय मृणालकडून येताना Gone with the Wind घेऊन आल्येय. खूप वर्षांपासून वाचायचं होतं, पण त्या पुस्तकाची जाडी पाहूनच धीर खचायचा! शिवाय "आधी पुस्तक वाचूयात" म्हणून पिक्चर बघायचा टाळत होते. या उन्हाळयात दोन्हीचा योग होता. पुस्तक जवळ जवळ संपत आलंय, आणि उद्या शॅरनबरोबर सिनेमा बघायचा प्लॅन आहे. रिक आणि शॅरन हे माझे इथले अमेरिकन काका-काकू. अतिशय प्रेमळ! परवा त्यांच्याकरता तंदूरी चिकन आणि व्हेज बिर्याणी असा खास Indian Dinner चा बेत केला होता. जेवणावर मंडळी जाम खुश. घरी असताना मुगाच्या डाळीची खिचडी जेमेतेम करणारी आपली लेक आता चिकन आणि बिर्याणी वगैरे बनवतीये यावर आईचा विश्वास बसावा म्हणून दोन-चार फोटोही काढले. असो. तर जुने, त्यांच्या काळातले सिनेमे आई-बाबांबरोबर किंवा आजी-आजोबांबरोबर बघण्यात एक वेगळीच मजा असते. तोच अनुभव येणार आहे शॅरनबरोबर GWTW बघताना. साऊथमध्ये युद्धाच्या पार्श्वभूमीवर घडणारं हे कथानक या एकेकाळच्या southern belle बरोबर बसून बघायला काय मजा येईल! ती या सगळ्याकडे कशी बघते, कुठला scene, कुठला dialog तिला सगळ्यात आवडतो, कुठलं character भावतं, त्या काळातल्या चालीरीती, रूढी कितपत सिनेमात दाखवल्याप्रमाणे होत्या हे सगळं तिला विचारायचंय. काही संदर्भ कळले नाहीत तर तेही विचारता येतीलच. GWTW वाचणं हादेखिल एक ’अनुभव’ होता... पण त्याविषयी पुन्हा केव्हातरी.

मेघनाचे वडील आलेत भारतातून तिला भेटायला. म्हणजे खरंतर जर्मनीला गेले होते कामासाठी, मग अजून थोडं पुढे येऊन PhD करणाऱ्या लेकीला भेटायला अमेरिकेत आले. त्यांना भेटल्यावर त्यांचं प्रसन्न व्यक्तिमत्त्व आणि प्रेमळ स्वभाव पाहून पप्पांची खूप आठवण आली. ते असते तर काय वाटलं असतं त्यांना माझ्या इकडे येण्याविषयी? काय सल्ला दिला असता त्यांनी? मी फोनवर त्यांच्याशी काय बोलले असते? मला रीसर्च कसा चालू आहे असं विचारलं असतं का त्यांनी? माझी काळजी केली असती का? ... आज प्रीतीनेही बोलता बोलता नेमकी त्यांची आठवण काढली. योगायोगाने चारू आणि कौस्तुभ चॅटवर भेटले तेव्हाही आपापल्या बाबांबद्दल सांगत होते. क्षणभरासाठी का होईना मला फार deprived वाटलं. एरवी त्यांची आठवण येते तेव्हा बचैन वगैरे वाटण्यापेक्षा छान inspired, positive वाटतं खरं म्हणजे. पण बहुधा एकेक दिवसच एखाद्या व्यक्तिच्या आठवणीने व्याकूळ होण्याचा असावा. असो.

मेघनाच्या वडिलांना महाराष्ट्रीयन जेवण जेवायचं आहे. मटकीची उसळ, भरल्या वांग्याची भाजी, पोळ्या, भजी, कोशिंबीर, मठ्ठा, मसाले भात असा भरगच्च मेन्यू ठरवलाय! मिनोतीच्या ब्लॉगवर चक्कर मारायला हवी.... :)